شاپان سما در دو رنگ مشکی و قهوه ای به عنوان آستری در صنایع چوب و سفال و صنایع گلسازی و لکه گیری مبلمان مورد مصرف قرار می گیرد.
شاپان یکی از قدیمیترین و پرکاربردترین انواع آستری است که در صنایع چوبی به کار برده میشود. در واقع، برای رنگ و آستر کردن چوب و تغییر رنگ آن به قهوهای و مشکی و رنگهای نزدیک به آنها مورد استفاده قرار میگیرد. به عنوان مثال، چوب روسی که کرم یا نخودی رنگ است، با استفاده از شاپان به رنگهای قهوهای یا فندقی یا طیفهای دیگر تغییر رنگ داده میشود. شاپان سما در صنعت چوب، پتینه کاری، لوازم سفالی، سرامیک، پلی استر و ورق طلا، همرنگ سازی چوب و نقاشی مبلمان یا درها و چارچوبهای چوبی و غیره استفاده میشود.
نحوه استفاده از شاپان :
استفاده از بنزین برای حل شاپان مقداری رنگ شاپان را روشن تر میکند. شاپان مشکی با بنزین، پس از اجرا روی چوب، یک رنگی قهوه ای تیره ایجاد میکند. نسبت شاپان به بنزین نسبت ۱ به ۱ است یعنی به ازای ۱ کیلو شاپان یک لیتر بنزین اضافه کنید و به خوبی مخلوط کنید. برای به دست آوردن رنگ روشنتر می توانید بنزین بیشتری به شاپان مشکی اضافه کنید. ادغام شاپان قهوه ای با بنزین یک رنگ قهوه ای مایل به قرمز به شما میدهد که پس از اجرا روی چوب رنگ قهوه ای زندهتری خواهید داشت که تیرگی شاپان مشکی را ندارد.
به دلیل ترکیبات سرطانی بنزین، بهتر است با دستکش شاپان را مخلوط و با قلم مو اجرا کنید و با یک دستمال خشک رنگ اجرا شده را سریع پاک کنید تا خط قلم مو روی سطح باقی نماند.
برای اجرای شاپان، علاوه بر قلم مو که برای حلال بنزین بیان شد، میتوان از پارچه تمیز و پیستوله نیز استفاده کرد، هرچند استفاده از پیستوله برای اجرای شاپان توصیه نمیشود.
شاپان آستری است که امکان تغییر رنگ چوب را فراهم می کند به همین خاطر نباید به عنوان رنگ نهایی درنظر گرفته شود. پس از اعمال شاپان با موادی مانند سیلر، کیلر و یا نیم پلی استر به سطح چوب قوام و جلا ببخشید.
شاپان نوعی مایع سیاه و قهوه ای رنگ یا همان قیر رقیق شده است که از ان برای همرنگ کردن سطوح مختلف پتینه کاری،ورق طلا ،همرنگ سازی چوب و نقاشی مبلمان یا دربها و چهارچوب های چوبی استفاده میشود
حلال شاپان بیشتر موارد تینر روغنی بوده و برای چسبندگی بیشتر شاپان بر روی سطوح پتینه کاری بهتر است بامقداری رنگ مشگی یا کیلر روغنی ترکیب شود شود تا مدت زمان خشک شدن شاپان کم شود چون شاپان به خودی خود و در حالت عادی بر روی سطوح سنگی اهنی و دیوارهایی با شرایط غیر قابل جذب قدرت خشک شدن خوبی ندارد و موجب تاخیر در اجرای پتینه کاری میشود برای انجام کهنه کاری و پتینه کاری بر روی سطوح فراموش نکنید بعد از اجرای شاپان با قلم مو آن را با کهنه یا دستمال بازی داده و کمی پاک کنید.